O kuchni mówi się, że stanowi serce domu. Każda kuchnia jednak – niezależnie od tego, czy wydzielona, czy otwarta na salon – powinna być urządzona głównie według kryterium funkcjonalności. Do tego zmierzają wszystkie rozwiązania spotykane w nowoczesnych projektach kuchni: zabudowane AGD, wyspy kuchenne, punktowe oświetlenie itp. Przed przystąpieniem do aranżacji pomieszczenia kuchennego warto uwzględnić własne potrzeby, ale i kierować się uniwersalnymi, sprawdzonymi zasadami. Dzięki takiemu podejściu można stworzyć kuchnię idealną, odpowiadającą codziennemu trybowi życia. Jak to zrobić?
Funkcjonalna kuchnia to taka, w której można się swobodnie poruszać, ponieważ wszystkie sprzęty i akcesoria znajdują się w zasięgu ręki. Dzięki temu ograniczasz liczbę niezbędnych ruchów, a przygotowywanie posiłków przebiega sprawnie i bezpiecznie. To również miejsce odpowiednio doświetlone i uporządkowane, w którym ryzyko wypadku jest zredukowane do minimum, a przyjemność gotowania – zmaksymalizowana.
Ergonomia w kuchni – strefy i odległości między sprzętami
Niejednokrotnie kuchnie w nowoczesnych projektach domów są otwarte na salon i część jadalną, co sprawia, że można w nich łatwo wygospodarować miejsce na wyspę kuchenną. To natomiast wpływa na ergonomiczny charakter pomieszczenia. Meble i sprzęty kuchenne w idealnym układzie tworzą tzw. trójkąt roboczy, który polega na zachowaniu odpowiednich odległości między lodówką, kuchenką i zlewozmywakiem. To nieprzypadkowe punkty, ponieważ wyznaczają one strefy kuchenne:
- przechowywania żywności – przestrzeń na lodówkę, zamrażarkę, szafę albo półkę na produkty suche. Powinna być umiejscowiona z dala od źródła ciepła;
- gotowania i pieczenia – tu oprócz kuchenki znajduje się piekarnik i kuchenka mikrofalowa;
- zmywania naczyń – mieści zlew, ociekacz, suszarkę, zmywarkę i kosz na śmieci.
Dwie pozostałe strefy obejmują blat roboczy oraz miejsce do przechowywanie naczyń.
Według zasad ergonomii ułożenie mebli zgodnie z trzema najważniejszymi strefami pomaga utworzyć wspomniany trójkąt, w którego obrębie powinny zachodzić wszystkie działania w kuchni. Większość z nich jest przecież powtarzalna, dlatego zmechanizowanie kolejnych kroków i zmniejszenie pokonywanych odległości znacznie usprawnia pracę. Warto korzystać z takiego udogodnienia, ponieważ w trakcie roku spędzamy w kuchni łącznie nawet miesiąc i wykonujemy w niej wiele drobnych, ale obciążających ruchów. Najlepiej, aby odległość między sprzętami wynosiła od 120 cm do 210 cm.
Przyjrzyjmy się aranżacji kuchni proponowanej w projekcie Dakota. W kuchni otwartej na strefę dzienną umieszczone są:
- wyspa z blatem roboczym – właściwie osadzony blat powinien znajdować się na wysokości od 10 do 15 cm pod łokciem oraz mieć długość od 120 do 240 cm;
- zlewozmywak – umiejscowiony naprzeciwko wyspy, dlatego wystarczy jeden obrót, żeby przełożyć brudne naczynia do strefy zmywania;
- strefa gotowania – po prawej stronie, odseparowana od strefy przechowywania żywności – kuchenka nie może stać zbyt blisko lodówki.
Przestrzeń między strefą gotowania a strefą zmywania jest odpowiednio duża, by wykorzystać ją do przygotowywania posiłków.
Oświetlenie w kuchni – przepis na smaczne posiłki
Drugim niezbędnym elementem w kuchni, który należy przemyśleć już na etapie projektowania, jest oświetlenie. Pomieszczenie kuchenne potrzebuje jasnego oświetlenia ogólnego (centralnego) oraz oświetlenia punktowego – funkcyjnego, przypisanego do poszczególnych stref. To kwestia bezpieczeństwa, ponieważ w kuchni codziennie korzystasz z ostrych narzędzi i urządzeń elektrycznych oraz gazowych, dlatego konieczna jest dobra widoczność. Dodatkowym elementem może być oświetlenie o charakterze dekoracyjnym, przydatne zwłaszcza kuchniach otwartych na strefę dzienną.
Obecnie coraz częściej proponuje się oświetlenie zintegrowane z meblami – na przykład listwy ledowe pod szafkami kuchennymi, które oświetlą blat kuchenny. Takie energooszczędne oświetlenie LED ma nawet pięciokrotnie mniejszy pobór mocy w porównaniu do tradycyjnych żarówek, a poza tym pracuje co najmniej 20 tys. godzin.
Na przykładzie aranżacji kuchni w projekcie Atreusz Mały widać, jak rozłożone jest oświetlenie w niewielkiej kuchni przedłużonej na jadalnię:
- oświetlenie podokapowe uwidocznia stojące na płycie indukcyjnej garnki,
- oświetlenie pod szafkami pozwala swobodnie działać na blacie roboczym,
- dwa plafony podsufitowe rozjaśniają całą strefę kuchenną.
Równie popularnym rozwiązaniem są halogeny mocowane w podwieszanych sufitach – aby dały jednak odpowiednią ilość światła, należy je rozmieścić w odpowiednim zagęszczeniu.
W jadalni nad stołem powieszono na różnych wysokościach trzy ozdobne lampy, które delikatnie rozświetlą blat i uprzyjemnią spożywanie posiłków. To samo rozwiązanie można by zastosować, gdyby stół mieścił się w przestronnej, zamkniętej kuchni.
Zobacz >>Kuchnia otwarta czy zamknięta? Poznaj zalety obu rozwiązań.
Ważną rolę w kuchni odgrywa okno (w przypadku tego projektu kuchni – nad zlewem), ponieważ duży, rozjaśniony punkt na ścianie wizualnie powiększa wnętrze. Nie warto zasłaniać okna ciężkimi zasłonami – najlepiej jest postawić na jasne rolety albo delikatne firanki łagodnie przechwytujące promienie słoneczne.
Ułożenie przedmiotów i kamuflaż zbędnych drobiazgów
Otwarte i małe kuchnie to wyzwanie aranżacyjne, ponieważ duża liczba odsłoniętych drobiazgów i detali wywołuje wrażenie chaosu. Aby tego uniknąć, producenci mebli proponują sprytne triki:
- AGD do zabudowy – dzięki temu rozwiązaniu można wykorzystać każdy skrawek przestrzeni, umieścić niektóre urządzenia na wysokości oczu, co pozwoli uniknąć schylania się do piekarnika lub mikrofali;
- szafki modułowe sięgające pod sam sufit, zamykane na podnośniki klapowe – praktyczne meble będące schowkami na sztućce, naczynia i suchą żywność. Ich połyskujące lub matowe fronty z frezami tworzą jednolitą powierzchnię na ścianie – jak w projekcie Juliusz Nowy – co daje efekt uporządkowania przestrzeni;
- szuflady z pełnym wysuwem – wysuwane szuflady pozwalają uniknąć kucania i częstego schylania; w małych szufladach blisko zlewu powinny znaleźć swoje miejsce wszystkie sztućce.
W tak urządzonej kuchni, bezpiecznej i estetycznej zarazem, przygotowywanie posiłków i spędzanie czasu okaże się przyjemnością. Warto przemyśleć aranżację kuchenną już na etapie wyboru projektu domu – wówczas projektanci będą mieć możliwość dopasowania odpowiedniego układu (na przykład kuchni otwartej lub zamkniętej) do Twoich preferencji. Wejdź na Dobredomy.pl, by odkryć inne projekty domów z funkcjonalną kuchnią.
